«To συζητάμε» - Λαθρομετανάστευση

14 Δεκεμβρίου 2007

Κατά τη διάρκεια της συζήτησης στο πρόγραμμα «Το συζητάμε» του ΡΙΚ, Τρίτη 11/12, εγέρθηκαν καίρια σημεία σχετικά με το θέμα της αντικανονικής μετακίνησης ανθρώπων. Το κύριο συμπέρασμα στο οποίο κατέληξαν οι περισσότεροι (όχι όλοι) συμμετέχοντες ήταν ότι ο ορισμός του πρόσφυγα θα πρέπει να επανεξεταστεί σε επίπεδο ΕΕ κατά τρόπο ώστε να απαγορεύει την πρόσβαση σε διαδικασία ασύλου σε όσους ανθρώπους εισέρχονται παράνομα στη Δημοκρατία και στη συνέχεια αιτούνται άσυλο.

Η Αντιπροσωπεία της UNHCR στην Κύπρο επιθυμεί να παραθέσει την άποψή της επί του σημαντικού αυτού θέματος.

Όπως είναι ήδη γνωστό η Σύμβαση της Γενεύης του 1951 για τους Πρόσφυγες, από την οποία δεσμεύεται και η Κυπριακή Δημοκρατία, είναι η βασική διεθνής σύμβαση η οποία προβλέπει για την προστασία των προσφύγων. Περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τον ορισμό του πρόσφυγα, καθώς επίσης και διατάξεις που απαγορεύουν την αναγκαστική επιστροφή των προσφύγων σε χώρες όπου η ζωή ή ελευθερία τους τίθεται σε κίνδυνο (Άρθρο 33), ανεξαρτήτως της παράνομης εισόδου προσφύγων στην χώρα ασύλου (Άρθρο 31).

Τόσο το άρθρο 31 όσο και το άρθρο 33 περιλαμβάνουν τους αιτούντες άσυλο, επειδή κάθε αιτών άσυλο είναι εν δυνάμει πρόσφυγας του οποίου η ζωή ή ελευθερία πιθανόν να κινδυνεύει. Επομένως, κάθε αιτών άσυλο, ανεξαρτήτως του τρόπου εισόδου στη Δημοκρατία, πρέπει να έχει πρόσβαση σε διαδικασία ασύλου, διαφορετικά αναγκαστική επιστροφή του στην χώρα καταγωγής ή σε άλλη μη ασφαλή χώρα θα αποτελούσε καταστρατήγηση των διεθνών υποχρεώσεων της Δημοκρατίας. Το σκεπτικό πίσω από το άρθρο 31 είναι η αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα ότι η συντριπτική πλειοψηφία των προσφύγων δεν έχουν τη (νόμιμη) επιλογή, δηλαδή μέσω έγκυρων διαβατηρίων και/ή θεωρήσεων διαβατηρίων, να ταξιδέψουν σε ασφαλή χώρα και σχεδόν πάντα βρίσκονται μεταξύ Σκύλλας και Χάρυβδης: είτε να παραμείνουν στην πατρίδα τους και να διακινδυνεύσουν τη ζωή τους είτε να καταφύγουν σε λαθρέμπορους, των οποίων το τελευταίο μέλημα είναι η ασφάλεια των πελατών τους, και να διακινδυνεύσουν την ζωή τους αναζητώντας προστασία σε άλλη χώρα, χωρίς διαβατήρια και βίζες.

Παρά το γεγονός ότι η Σύμβαση έγινε το 1951, τόσο η διεθνής κοινότητα όσο και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν επαναβεβαιώσει τη σχετικότητα και διαχρονικότητα της Σύμβασης του 1951. Έχουν περάσει κιόλας 5 χρόνια από την διεθνή σύσκεψη το Δεκέμβριο του 2002 όπου 156 χώρες σε επίπεδο υπουργών επανέλαβαν την δέσμευσή τους, υιοθετώντας σχετική διακήρυξη, όπως « εφαρμόσουμε τις υποχρεώσεις μας κάτω από τη Σύμβαση του 1951 πλήρως και αποτελεσματικά». Αναγνωρίστηκε επιπλέον ότι η Σύμβαση δεν αποτελούσε το πρόβλημα αλλά τη λύση και ότι το σημείο έναρξης των συζητήσεων θα ήταν να βελτιωθούν οι πολιτικές ασύλου.

Επίσης, τα όργανα της ΕΕ επαναβεβαίωσαν τον κεντρικό ρόλο της Σύμβασης του 1951 δηλώνοντας ρητά ότι το έργο τους ως προς την επίτευξη ενός Ενιαίου Ευρωπαϊκού Συστήματος Ασύλου «θα βασίζεται στην πλήρη και ολοκληρωμένη εφαρμογή της Σύμβασης της Γενεύης». Αξίζει να σημειωθεί ότι το Άρθρο 31 ουδέποτε αμφισβητήθηκε από οποιοδήποτε Κράτος Μέλος της ΕΕ κατά την υιοθέτηση του Ευρωπαϊκού κεκτημένου για το άσυλο, το οποίο ως γνωστό έχει ήδη υιοθετηθεί από την ΕΕ και σχεδόν πλήρως μεταφερθεί στο εθνικό δίκαιο των περισσοτέρων Κρατών Μελών της ΕΕ, περιλαμβανομένης και της Κύπρου.

Σας ευχαριστούμε για την προσοχή σας.
Αντιπροσωπεία της UNHCR στην Κύπρο.