UNHCR Representation in Cyprus

Χαιρετισμός της έναρξης της εκστρατείας ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης της κοινής γνώμης για τους δικαιούχους διεθνούς προστασίας
«Η ΚΥΠΡΟΣ ΓΝΩΡΊΖΕΙ – ΟΙ ΠΡΌΣΦΥΓΕΣ ΜΑΣ ΑΦΟΡΟΥΝ
Παρέα με τους άλλους, παρέα με τον ευατό μας!»

Αξιότιμε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι

Με ιδιαίτερη τιμή χαιρετίζουμε σήμερα την έναρξη της εκστρατείας ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης της κοινής γνώμης για τους δικαιούχους διεθνούς προστασίας.

Διεθνής προστασία είναι αυτό που χρειάζονται τα άτομα που εκδιώκονται από τις χώρες τους λόγω πολέμων ή κατάφωρων παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους. Σημαίνει για τους δικαιούχους πρόσβαση σε δίκαιες και αποτελεσματικές διαδικασίες ασύλου, περιλαμβάνει στέγη, τροφή, ρουχισμό, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, εκπαίδευση, εργασία, κατοχή εγγράφων όπως ταυτότητας, διαβατηρίων, πιστοποιητικών γέννησης, οικογενειακή ενότητα - σημαίνει αξιοπρεπής διαβίωση. Διεθνής προστασία αποτελεί υποχρέωση των κρατών που έχουν υπογράψει τη Σύμβαση του 1951 για τους Πρόσφυγες (όπως και η Κύπρος) και την πεμπτουσία της Υπάτης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. Στόχος της UNHCR είναι να διασφαλίσει ότι οι ανάγκες των προσφύγων δεν ξεχνιόνται ή δεν βρίσκονται τελευταίες στην λίστα των προτεραιοτήτων της πολιτείας.

Μέσω της προστασίας οι πρόσφυγες θα έχουν μια δεύτερη ευκαιρία να ζήσουν με αξιοπρέπεια. Κι αυτό δεν επιτυγχάνεται μόνο με τα κατάλληλα νομοθετικά μέτρα και πολιτικές, που θα πρέπει να συνάδουν ούτως ή άλλως με το διεθνές και ευρωπαϊκό κεκτημένο, αλλά και μέσω ΤΗΣ ΘΕΤΙΚΗΣ ΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ στη χώρα υποδοχής των προσφύγων. Η κατανόηση βασικών εννοιών είναι καταλύτης προς τη δημιουργία ευνοϊκού κλίματος για τους πρόσφυγες γι’αυτό και εκστρατείες όπως αυτή που αρχίζει σήμερα είναι ιδιαίτερα σημαντικές.

Μόνο με την κατανόηση μπορούν να αποδομηθούν τα αρνητικά στερεότυπα και προκαταλήψεις γύρω από το θέμα του ασύλου.
Πολλά λέγονται – «Μα γιατί δεν μένουν στη χώρα τους», «Μα ποιο είναι το πρόβλημα στη χώρα Χ ή στην Χώρα Ψ, δεν υπάρχει πόλεμος εκεί», «Έρχονται εδώ και ζουν με δημόσια βοηθήματα, ενώ Κύπριοι έχουν λιγότερα δικαιώματα», ενώ κατά καιρούς φορτώνουμε σ’όλους τους ξένους (περιλαμβανομένων και των προσφύγων) την αύξηση της εγκληματικότητας κλπ.

Ποιοί είναι λοιπόν οι δικαιούχοι διεθνούς προστασίας? Ποιές είναι οι συνθήκες που τους ανάγκασαν να φύγουν από τις χώρες τους, πως κινδύνευαν στις χώρες τους, πώς δραπέτευσαν, τι χρειάζονται για να ξανακτίσουν τις ζωές τους? Ποιες οι νομικές υποχρεώσεις της πολιτείας και ποιες οι υποχρεώσεις της κοινωνίας?
Οι πρόσφυγες είναι άνθρωποι που βρίσκονται αντιμέτωποι με την παράνοια της δίωξης είτε εν καιρώ πολέμου είτε εν καιρώ «ειρήνης» . Αντιμέτωποι με την ακατάπαυστη βία, κατάφωρες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις πατρίδες τους, εκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν άλλη επιλογή από το να δραπετεύσουν, ενώ εκείνοι που μένουν είτε θα πεθάνουν είτε θα πρέπει να ζουν με συνεχή φόβο για τη ζωή τους. Αφού ξεκινήσουν το επικίνδυνο ταξίδι της φυγής, μέσα από στεριά ή θάλασσα, η πρόκληση για εκείνους που καταφέρνουν να φτάσουν σε μια άλλη χώρα αναζητώντας προστασία είναι να αρχίσουν μια νέα ζωή, απαλλαγμένη από το φόβο και την καταπίεση.

Οι εκτοπισμένοι παγκοσμίως είναι 42 εκατομμύρια – από τους οποίους 16 εκατομμύρια ζουν ως πρόσφυγες σε άλλες χώρες και 26 εκατομμύρια ως εσωτερικά εκτοπισμένοι (δηλ. πρόσφυγες μέσα στην ίδιά τους τη χώρα). Το 80% του παγκόσμιου προσφυγικού πληθυσμού καταφεύγει στις αναπτυσσόμενες χώρες του φτωχού Νότου και όχι στην ΕΕ και τις βιομηχανικές χώρες, όπως είναι η επικρατούσα αντίληψη.

Στην Κύπρο ζουν ανάμεσά μας 2,500 δικαιούχοι διεθνούς προστασίας (1748 πρόσφυγες και 747 ως άτομα με καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας). Η μεγαλύτεη πρόκληση που αντιμετωπίζει αυτή τη στιγή η Κυπριακή πολιτεία είναι να προωθήσει την αποτελεσματική ένταξη αυτών των ανθρώπων, ώστε να μπορέσουν να σταθούν στα πόδια τους.

Αντιμετωπίζοντας τους πρόσφυγες ανταγωνιστικά και συχνά ως απειλή δεν μπορεί να είναι η απάντηση. Αντίθετα αν τους δοθεί η ευκαιρία να ενταχθούν στην νέα κοινωνία, δεν θα κερδίσουν μόνο οι πρόσφυγες αλλά και η κοινωνία που τους φιλοξενεί. Άλλωστε, οι Κύπριοι ξέρουν τι σημαίνει να είσαι πρόσφυγας και πόσο καθοριστικός παράγοντας είναι η υποστήριξη για το καινούργιο τους ξεκίνημα.

«Παρέα με τους άλλους, παρέα με τον ευατό μας». Αυτά τα λόγια καλούν όλους να προσεγγίσουν τους πρόσφυγες όχι ως βάρος για την κοινωνία, αλλά ως άτομα που με τις δικές τους δεξιότητες, την ενέργεια και το ταλέντο τους μπορούν να συμπληρώσουν και να εμπλουτίσουν όποιους ανταποκριθούν στο αίτημά τους για ένταξη στην κοινωνία μας –εταιρείες που μπορούν να τους προσφέρουν απασχόληση, άτομα που προσφέρουν ένα ζεστό χαμόγελο και μια πατρίδα που τους προσφέρει το άσυλο.

Αυτά τα λόγια αποτελούν υπενθύμιση ότι δεν μπορεί να υποστηρίζεις τα δικά σου δικαιώματα, αλλά να αγνοείς τα δικαιώματα των άλλων, ιδιαίτερα των ασθενέστερων κοινωνικά ομάδων, όπως είναι οι πρόσφυγες. Η ευημερία και η αξιοπρέπεια όλων σε μία κοινωνία είναι συνυφασμένη με τις συνθήκες διαβίωσης των ανθρώπων που ζουν δίπλα μας, ανάμεσά μας.

Τελιώνοντας, η UNHCR θέλει να πει ένα μεγάλο ευχαριστώ στον Υπουργό Εσωτερικών που σε κάθε του δημόσια τοποθέτηση για θέματα ασύλου και μετανάστευσης δεν παραλείπει να αναφέρεται στο δράμα των προσφύγων και να προωθεί τις αξίες της αλληλεγγύης και της αποδοχής.

13 Απριλίου 2010